Nên chọn sách cho bé hay để bé tự chọn sách?
Việc chọn sách cho con dường như trở nên khó khăn hơn với các ông bố bà mẹ thời nay. Thị trường sách thì luôn sôi động và việc bổ sung tri thức cho bé thì luôn cần thiết. Nếu bố mẹ băn khoăn nên chọn sách cho bé theo định hướng của mình hay để bé tự chọn thì bài viết này sẽ gợi mở thêm nhiều thông tin hữu ích đến mọi người.
KHÔNG CỰC ĐOAN TRONG VIỆC CHỌN SÁCH CHO BÉ
Bố mẹ nào cũng muốn con mình phát triển toàn diện, cũng như hiểu được tầm quan trọng của việc hình thành thói quen đọc sách cho con. Vì vậy, bố mẹ thường chọn sách cho bé theo cách bố mẹ muốn bé phát triển, giỏi về mảng đó. Việc này không sai, nhưng nếu chỉ chọn dựa trên ý chí của bố mẹ thì sẽ không tốt cho sự phát triển của em bé.
Đầu tiên, bố mẹ cần phải trả lời câu hỏi muốn con cái mình đọc sách để làm gì? Bố mẹ thường đặt ra rất nhiều mục tiêu và kì vọng khi mua sách cho con: giúp con phát triển ngôn ngữ sớm, hiểu biết hơn, học chữ, biết đọc và để “nuôi dưỡng tâm hồn”,…
Ở các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc, người lớn còn mở ra các cuộc vận động cho trẻ con đọc sách, biến nó thành một phong trào, trong khi rất nhiều người lớn khởi xướng nên các phong trào đó lại không hề đọc sách. Theo họa sĩ, tác giả Gomi Taro, những điều này là không hoàn toàn đúng đắn. Theo ông, đối với tất cả mọi người và trẻ em, đọc sách đơn giản là để giải trí, chứ không phải là “đọc vì cái gì?”
Trong quá trình giải trí đó, các con sẽ khám phá chính mình và những điều mà mình yêu thích.
CHỌN SÁCH CHO BÉ HỢP VỚI SỞ THÍCH
Khi lựa chọn sách cho bé, điều đầu tiên là phải cân nhắc đến sự phù hợp, phù hợp về nội dung và nhu cầu của con. Bố mẹ có thể định hướng cho bé, kiểm duyệt trước nội dung của sách, nhưng phải tinh tế và khéo léo để bé không có cảm giác bị ép đọc sách.
Theo TS tâm lý giáo dục Nguyễn Thụy Anh, việc chọn sách cho bé cần kết hợp cả… ý chí của bố mẹ lẫn sở thích của các con trên cơ sở chia sẻ nhu cầu, mong muốn và niềm vui của bé khi đọc sách. Có như vậy thì việc hình thành thói quen và sở thích đọc sách cho bé mới tự nhiên và nhẹ nhàng.
“Ví dụ, con thích động vật, côn trùng, bố mẹ đề xuất với con một số tựa sách mà bố mẹ tìm hiểu được. Ngược lại, bố mẹ cũng có thể hỏi xem con thấy cuốn sách nào hay để cập nhật những nội dung giới trẻ đang quan tâm.
Có thể thuyết phục con thử đọc những thể loại khác nhau để đánh giá sách cho khách quan, không nên quá định kiến hoặc cực đoan, một chiều trong việc chọn sách. Việc cha mẹ coi trọng, đánh giá cao ý kiến của con, tôn trọng cảm nhận của con về cuốn sách sẽ khuyến khích trẻ ngày càng để tâm chọn sách hay, có nhiều điều để nói với nhau hơn” – TS Nguyễn Thụy Anh nói.
CHỌN SÁCH PHÙ HỢP VỚI ĐỘ TUỔI CỦA BÉ
Ở mỗi độ tuổi, bé nên được đọc những cuốn sách có nội dung phù hợp để phát triển tốt hơn. Bố mẹ nên tránh những cuốn sách có khả năng ảnh hưởng xấu đến nhận thức hoặc tâm lý của trẻ, ví dụ như sách có nội dung bạo lực, người lớn,… Trong 7 năm đầu đời, trẻ phát triển rất nhanh về cả thể chất và tinh thần, bố mẹ nên chọn những cuốn sách mang nội dung tích cực, hình ảnh tươi sáng, kích thích sự tò mò và giúp bé hiểu thêm về thế giới xung quanh.
Nếu bé muốn đọc một cuốn sách mà bố mẹ cảm thấy nó khó so với độ tuổi của con, thì cũng không nên gạt nó qua một bên. Bố mẹ có thể cho con đọc thử trước và xem phản ứng của bé. Nếu bé có thể đọc được và cảm thấy hứng thú với sách đó, bố mẹ hãy cùng đọc và chia sẻ với con.
ĐA DẠNG CHỦ ĐỀ KHI CHỌN SÁCH CHO BÉ
Để hiểu được sở thích của trẻ, việc quan trọng là phải để trẻ đọc đa dạng loại sách và quan sát phản ứng của trẻ. Bố mẹ chọn sách cho bé càng đa dạng, phong phú, bé sẽ càng tiếp xúc được nhiều cách hành văn, từ vựng các chủ đề, từ đó việc phát triển ngôn ngữ cũng sẽ thuận lợi hơn.
Khi tiếp xúc với đa dạng các thể loại sách, bé cũng sẽ mở rộng thêm tri thức và có cái nhìn tổng quan về các sự vật sự vật, hiện tượng xung quanh mình. Hiện nay, bố mẹ có thể dễ dàng tìm kiếm và chọn lọc những cuốn sách giúp bé nuôi dưỡng, phát triển.
CÙNG BÉ CHỌN SÁCH
Nếu có thể, hãy cùng đưa bé đi chọn sách với bố mẹ. Các bé hẳn sẽ rất thích thú với hàng trăm cuốn sách đa dạng, đồng thời cảm thấy được tin tưởng và tôn trọng khi được tự lựa chọn cuốn sách mình thích. Từ đó, bé cũng biết trân trọng và giữ gìn những cuốn sách của mình hơn.
Chọn sách cho bé không nên chỉ là việc của bố hay mẹ, nó cần sự thấu hiểu và cố gắng vì con lựa chọn điều tốt nhất. Bố mẹ không cần vội vã mà chọn bừa, không chọn lọc. Đặc biệt, như San Hô Kids có nhắc, bố mẹ thầy cô hãy quên đi việc “đọc sách cho trẻ” để hướng tới việc trở thành người bạn đồng hành với trẻ, “đọc sách cùng trẻ” dựa trên nền tảng của sự tôn trọng và tin tưởng dành cho trẻ. Có như vậy việc đọc sách mới trở thành sở thích thay vì một “môn học bắt buộc” mà bố mẹ giao cho con.